Historia parafii

Parafia w Chmielniku została prawdopodobnie ufundowana w 1373 r. przez właściciela Chmielnika Otto Pileckiego herbu Topór. Otrzymał on tę wieś od księcia Władysława Opolczyka. Nie wiemy, czy pierwszy kościół drewniany powstał przed powstaniem parafii, czy też po jej utworzeniu.

Pierwszym wzmiankowanym proboszczem jest ks. Mikołaj Laurinim. Wchodzi w skład delegacji kapłanów okręgu tyczyńskiego i rzeszowskiego do biskupa przemyskiego w 1418 roku. Celem delegacji było uzyskanie zgody na powstanie Bractwa Kapłańskiego. Według historyków, musiał być to kilku letni proboszcz, gdyż młodszemu, nie powierzono by tej funkcji. Wspomniany Ks. Laurini występuje w dokumentach z racji wizytacji biskupiej Jana Doliwy w 1421 r.

Jan Pilecki herbu Leliwa, ówczesny właściciel wioski w 1438 roku, w swoim dworze w Zalesiu wydaje akt uposażenia parafii w Chmielniku dwoma łanami pola (93 ha). Parafia się rozwijała duchowo i materialnie. Jak jedna z nielicznych w tym czasie posiadała wikariusza.

Nieszczęściem dla wioski i parafii był wiek XVII. Najpierw ucierpieli mieszkańcy przez wojnę pomiędzy magnatami: Łukaszem Opalińskim z Leżajska a Stanisławem Stadnickim z Łańcuta. Kilka lat później pierwszy kościół drewniany spalili Tatarzy w dzień Bożego Ciała w 1624 r. razem z ludźmi i proboszczem, którzy tam się schronili. Najazd tatarski spowodował spadek liczby mieszkańców. Beneficjum zostało zajęte przez protestantów.

Przybycie ks. Macieja Drozdowicza zatrzymała luteranizaję wioski. Wkrótce powstała prowizoryczna kaplica, w której sprawowano nabożeństwa. Drugi kościół drewniany wybudowany na górce (w miejscu gdzie stoi obecny kościół) służył parafianom ponad 100 lat. Zaczyna rozwijać się kult Matki Bożej Łaskawej, której ocalony obraz znaleziono w zgliszczach pierwszego kościoła. Na obrazie już w 1721 roku pojawiają sie korony. Nie był to akt biskupi, czy też akt uznający cudowność wizerunku, ale wyraz wiary tutejszego ludu.

Ponieważ kościół drewniany wymagał remontu, podjęto decyzję o budowie nowego – już murowanego. Powstał on w latach 1740-1750, dzięki zaangażowaniu ks. Stanisława Wacławskiego i parafian. Nową świątynię konsekrował bp Wacław Sierakowski z Przemyśla w 1755 r. To właśnie ten biskup, z uwagi na wielki kult obrazu Matki Bożej nakazał umieszczenie Go w głównym ołtarzu. Parafia zaczęła prowadzić księgę łask, która zaginęła. Obecna jest prowadzona od 1942 roku.

Po I rozbiorze Polski parafia Chmielnik znalazła się pod władaniem Austrii, która poprzez działania administracyjne starała się zatrzymać kult maryjny.

Ze względu na duża liczbę wiernych kościół został wydłużony o 10 metrów w 1891 r. przez zasłużonego proboszcza, ks. prałata Franciszka Majchra. Natomiast w 1957 r. ks. Julian Pleśniak dobudował nawy boczne i zmienił całe barokowe ukształtowanie zabudowań plebańskich. W 1977 r. przeprowadzono kapitalny remont kościoła. Zakupiono też nowe organy 32-głosowe, które poświęcił bp Ignacy Tokarczuk w 1984 r.

Szczególnej łaski za wstawiennictwem Matki Bożej Łaskawej doznali mieszkańcy Chmielnika w 1943 r., gdy Niemcy wykryli prężnie działającą organizację Armii Krajowej pod kryptonimem „Wedeta” i zapowiedzieli spalenie wioski. Za uratowanie wioski przyrzekli Bogu i Matce Bożej wraz z ks. proboszczem Janem Kuźniarem pozłocić wielki ołtarz i sprawić korony i sukienki do obrazu. Wioska ocalała. Mieszkańcy więc przyrzeczenie wypełnili. Ks. Julian Pleśniak, proboszcz w Chmielniku w latach 1955-1971, czynił przygotowania materialne i duchowe do koronacji Obrazu Matki Bożej Łaskawej w Chmielniku, której jednak nie doczekał.

W 1995 r. przeprowadzono generalną konserwację obrazu Matki Bożej, przywrócono mu pierwotny wygląd. W latach 1992 — 1997 trwały intensywne przygotowania do koronacji obrazu na prawie diecezjalnym. Korony poświęcił Ojciec św. Jan Paweł II w dniu 04.02.1997 r. w Watykanie. Koronacja nastąpiła w dniu 04.05.1997 r. Dokonali jej: bp Kazimierz Górny, Biskup Rzeszowski, abp. Józef Michalik, Metropolita Przemyski, bp Edward Białogłowski, biskup pomocniczy z Rzeszowa oraz bp Bolesław Taborski i bp Stefan Moskwa, biskupi pomocniczy z Przemyśla.
W 1996 r. bp Edward Białogłowski poświęcił Kalwarię w Chmielniku. 10.06.1997 r. Parafia Chmielnik przekazała Ojcu św. w darze dom parafialny na Dom Formacji Katolickiej dla Diecezji Rzeszowskiej — jako wotum za koronację Obrazu Matki Bożej Łaskawej.